دفتر پژوهش و بررسی های خبری خبرگزاری جمهوری اسلامی علاوه بر انتشار روز شمار تاریخ معاصر ایران، گزارشی را با عنوان 'جهان در هفت روز پیش رو' با هدف ارایه گزیده ای از اهم رویدادهای مهم جهانی منتشر می سازد. گزارش حاضر چهل و هفتمین شماره از این مجموعه است.
علاقمندان می توانند گزارشهای مشابه را در روزهای جمعه هر هفته بر صفحه پژوهش وبسایت ایرنا، پیگیری كنند.
**21 جولای
- معاهده'پوجاروات' در محلی به همین نام، پس از شكست عثمانی از اتریش، میان این دو امپراتوری به امضا رسید و اینگونه اختلافات ارضی دو كشور، به نفع اتریش پایان یافت.(1718)
- جنگ 'اهرام' با حمله 'ناپلئون بناپارت' به مصر میان فرانسه و این كشور آغاز شد. نیروهای فرانسوی دو روز بعد با ورود به شهر قاهره و اشغال آن به حكومت ممالیك مصر پایان دادند. فرانسویان با حمله غافلگیرانه انگلیس به ناوگان هایشان، مجبور به عقب نشینی شدند.(1798)
** در آن زمان مصر تحت نفوذ امپراتوری عثمانی قرار داشت و بخش های مختلف آن توسط امرای مملوك موسوم به ممالیك اداره میشد.
- لیتوانی، لتونی و استونی (سه كشور كوچك ساحلی در دریای بالتیك) در آستانه جنگ جهانی دوم، توسط استالین تصرف و به اتحاد جماهیر شوروی ملحق شدند. این كشورها 50 سال بعد با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه 1990، استقلال خود را بار دیگر بازیافتند. (1940)
- اولین كشتی بازرگانی با سوخت هستهای به نام 'ساوانا' در آمریكا به آب انداخته شد و این امر عرصه جدیدی از روند استفاده از این انرژی را به جهانیان عرضه كرد.(1958)
- 'نیل آرمسترانگ' نخستین انسانی كه بر روی كره ماه گام نهاده بود، پس از 21 ساعت و 37 دقیقه توقف در سطح كره ماه و گردش، نمونه برداری و عكس برداری از قسمتهای مختلف آن، به سفینه مادر بازگشت. نخستین سفر انسان به كره ماه در بیست و چهارم همان ماه با مراجعت فضانوردان به زمین پایان یافت.(1969)
** 22 جولای
- در جریان جنگ جهانی اول، نبرد'ایزونزو' در ناحیهای كوهستانی به همین نام، بین ایتالیا و اتریش به وقوع پیوست. سرانجام این نبرد با كشتار 70 هزار ایتالیایی و شكست اتریش در15 اوت همان سال پایان یافت.(1915)
- نبرد نیروهای فرانسه و تونس در بندر'بیزرت' به وقوع پیوست و فرانسه با اعزام 800 چترباز به این منطقه از تونس، موفق به شكست محاصره و تصرف آن شد. پس از استقلال تونس از فرانسه در سال 1956، فرانسه با اشغال این بندر به عنوان یك پایگاه هوایي سبب مخالفت تونس و محاصره پایگاه دریایي نیروهای خویش توسط این كشور شد. این نبرد در پی توافقی كه دوماه بعد صورت گرفت، پایان یافت و فرانسه نیروهای خود را تا سال 1963 بطور كامل از این بندر خارج كرد.(1961)
- سازمان همكاری منطقهای موسوم به 'آر - سی – دی' توسط كشورهای ایران، تركیه و پاكستان در استانبول با هدف توسعه ارتباطات، جهانگردی و امور صنعتی و تجاری بین سه كشور عضو و آشنا كردن مردم با فرهنگ یكدیگر تاسیس شد. این سازمان از سال 1985 به 'سازمان همكاری اقتصادی' یا 'اكو' تغییر نام داد. (1964)
**23 جولای
- در جریان جنگ جهانی دوم، نبرد'كورسْكْ'، یكی از بزرگترین جنگ تانكها، در منطقه اوكراین بین آلمان و شوروی با هدف جداسازی و تسخیر ناحیه كورسك و نیز انتقام شكست در نبرد استالینگراد توسط آلمان آغاز شد. سرانجام این جنگ با شكست سخت آلمان پایان یافت.(1943)
- محاكمه مارشال 'هانری پُتَن' رییس حكومت ویشی فرانسه و نخست وزیر دولت دست نشانده آلمان، به دلیل خیانت به كشور و ارتكاب جنایت جنگی آغاز شد. دادگاه عالی پاریس پس از سه هفته محاكمه و هفت ساعت مشورت، حكم اعدام وی را صادر كرد اما'ژنرال دوگل'رییس دولت موقت فرانسه، با تبدیل حكم اعدام وی به حبس ابد او را به زندان انتقال داد. مارشال هانری پتن، شش سال بعد، در سن 96 سالگی درگذشت.(1945)
- كودتای افسران مصری به رهبری ژنرال'محمد نجیب'و سرهنگ'جمال عبدالناصر'علیه حكومت 'ملك فاروق' به پیروزی رسید. سه روز پس از این پیروزی، فاروق مجبور به استعفا و همزمان با الغای رژیم سلطنتی، نظام جمهوری در مصر به ریاست نجیب برقرار شد. در تقویم مصر از این روز به عنوان روز ملی این كشور یاد شده است.(1952)
** جمهوری عربی مصر دارای دو روز ملی است كه دومین روز ملی این كشور، سالروز آغاز جنگ چهارم اعراب و رژیم صهیونیستی در سال 1973 است.
- در جریان یك كودتا حكومت 'سر داوْدا جاوارا' رهبر كشور آفریقایی گامبیا سرنگون شد و او از كشورگریخت. (1994)
- 'حسن دوم' پادشاه مراكش در سن 70 سالگی پس از 38 سال سلطنت درگذشت و پس از او، پسرش'محمد ششم'در سن 36 سالگی بر تخت سلطنت نشست و در زمره حكمران جوان منطقه خاورمیانه قرار گرفت.(1999)
**24 جولای
- ششمین جنگ میان كاتولیك ها و پروتستان های فرانسه با پیروزی كاتولیك ها و قتل تعداد زیادی از پروتستان ها پس از یك سال پایان یافت. این جنگ با حمله كاتولیك ها آغاز شده بود.(1577)
- طرح واگذاری قیمومیت سرزمینهای عربی خاورمیانه به تصویب رسید. در جریان جنگ جهانی اول، پاریس و لندن، پیرامون تقسیم امپراتوری عثمانی به توافق رسیدند و جامعه ملل با تصویب آن، به این تقسیم جنبه قانونی داد. براساس تصمیم كمیسیون، سرزمینهای لبنان و سوریه تحت قیمومیت فرانسه، عراق، فلسطین و ماورای اردن تحت سیطره انگلیس قرار گرفت.(1921)
**25 جولای
- جنگ بین چین و ژاپن در جنوب شرقی آسیا آغاز شد.این جنگ با پیروزی ژاپن و انعقاد پیمانی پایان یافت كه به موجب آن، كره ظاهرا مستقل شد، اما در واقع تحت الحمایه ژاپن قرار گرفت و چین جزایر 'تایوان'، 'پسكادور' و شبهجزیره 'لیائوتونگ'را به ژاپن واگذار كرد. اما پس از مدتی، ژاپن بر اثر فشار دول غربی، این منطقه را به چین بازگرداند.(1894)
- جنگ میان نیروهای انگلیسی و قبایل سیاهپوست ساكن سرزمین امروزی 'رودزیا' با عقد قراردادی میان روسای قبایل و یك سیاستمدار انگلیسی به نام'سیسیل رودز'پایان یافت. به موجب این قرارداد، قبایل'ماتابل'متعهد شدند كه با عدم ایجاد مزاحمت برای انگلیس، با مصالحه در كنار آنان زندگی كنند. به این ترتیب، انگلیس بر سرزمینی كه'رودز'نام خود را بر آن نهاده بود، مسلط شد.(1896)
- قیمومیت انگلیس بر كشور فلسطین آغاز شد. با پایان یافتن جنگ جهانی اول در سال 1918 و فروپاشی امپراتوری عثمانی، متصرفات این امپراتوری بر طبق معاهده'سایكس – پیكو'، بین فرانسه و انگلیس تقسیم شد و سرزمین فلسطین نیز تحت قیمومیت انگلیس قرار گرفت. همزمان با این رویداد، دولت انگلیس برای تشكیل رژیم صهیونیستی، زمینه انتقال گسترده یهودیان را از نقاط مختلف جهان به این سرزمین آغاز كرد.(1921)
- بمباران بندر'هامبورگ' آلمان توسط ناوگان هوایی آمریكا و انگلیس، همزمان با حمله گسترده نیروهای متفقین از غرب این كشور صورت گرفت. در این حمله هوایی، علاوه بر انهدام تعدادی از تاسیسات نظامی و اقتصادی آلمان، دهها هزار تن از مردم غیرنظامی این كشور نیز كشته شدند.(1944)
- حملات زمینی، هوایی و دریایی رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان، به دلیل مقاومت مسلحانه مسلمانان این منطقه در مقابل این رژیم، شروع شد. در این حملات سبعانه، 130 نفر كشته، 500 نفر مجروح و بیش از 400 هزار نفر آواره شدند. با وجود این تهاجم غیر انسانی، مردم و مبارزان لبنانی، به مقاومت خود تا اخراج صهیونیستهای اشغالگر از جنوب كشورشان تا سال 2000 ادامه دادند.(1993)
**26 جولای
- روز ملی و استقلال كشور آفریقایی'لیبریا'از آمریكا اعلام شد.(1847)
- كانال سوئز توسط 'جمال عبدالناصر' رییس جمهوری مصر، ملی اعلام شد. كانال سوئز در سال 1869 توسط فرانسه احداث و با بهرهبرداری از این مسیر، راه دریایي میان اروپا و آسیا كوتاهتر شد. تسلط انگلیس و فرانسه بر كانال سوئز همچنان ادامه یافت تا این كه جمال عبدالناصر با اعلام ملی شدن این كانال، موجب خشم و حمله انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی، در 31 اكتبر به كشورش شد. در نهایت این كشورها، به دلیل فشار افكار عمومی در سطح بینالمللی و نیز مقاومت ملت مسلمان مصر، از این منطقه عقب نشینی كردند.(1956)
- روز ملی و استقلال كشور'مالدیو' در سواحل اقیانوس هند از استعمار انگلیس اعلام شد. (1965)
**27 جولای
- قرارداد تقسیم لهستان، در شهرسن پطرزبورگ روسیه، به عنوان حفظ مملكت لهستان از فساد و اضمحلال، میان سه قدرت بزرگ اروپا، توسط كاترین كبیرملكه امپراتوری روس، فردریك دوم پادشاه پروس وماریترز ملكه امپراتوری اتریش، امضا شد.(1772)
- 'ماكسیمیلیان روبسپیر'یكی از رهبران انقلاب كبیر فرانسه اعدام شد. با توقیف'لویي شانزدهم' توسط انقلابیون، روبسپیر توانست از طریق نمایندگان مجلس، وی را محكوم به مرگ كند. پس از اعدام لویي شانزدهم، روبسپیر با در اختیار گرفتن قدرت در فرانسه و با تشكیل كمیته نجات ملی و دادگاهای انقلابی برای اعدامهای دسته جمعی، دوران ترور یا وحشت را در فرانسه رقم زد. در این دوره بیش از 17 هزار نفر، بدون محاكمه كشته شدند و این امر سبب نارضایتی مردم شد. سرانجام مخالفان او را دستگیر و بیدرنگ به تیغ گیوتین سپردند. (1793)
- قرارداد ترك مخاصمه و پایان جنگ خونین دو كره در پایان جنگ جهانی دوم امضا شد. این جنگ در سال 1950 در پی حمله كره شمالی، با هدف اتحاد مجدد با كره جنوبی آغاز شد، اما به دلیل دخالت كشورهای غربی چون آمریكا و 15 كشور همپیمان آن با مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد برای كمك به كره جنوبی، 200 هزار نفر از نیروهای كمونیست چین به عرصه جنگ وارد شدند. این امر سبب عقب نشینی نیروهای آمریكا و متحدین آنها، توقف این جنگ و آغاز مذاكرات صلح شد. (1953)
- به دلیل كسب حق حاكمیت ملی در روسیه سفید، بیست و هفتم جولای، به عنوان روز ملی این كشور اعلام شد.(1990)
اطلاع**2059**9128**1717**1599